Portefeuillehouder

R. de Geest

Rapportagedatum

3e kwartaal 2024

In februari 2020 heeft de initiatiefgroep Sportvoorziening Bathmen (onderdeel van de Dorpsvisie Bathmen) een adviesrapport aangeboden aan de wethouder over de nieuwe sportvoorziening. De initiatiefgroep heeft hierin haar ambities verwoord, waaronder de ambitie om de sportvoorzieningen meer te combineren en beter te benutten. In de eerste kwartaalrapportage 2020 heeft de gemeente de vernieuwing van De Uutvlog aangemerkt als prioriteit en autonome ontwikkeling waarvoor middelen moeten worden vrijgemaakt. In de begroting was hiervoor aanvankelijk een bedrag van €6,2 miljoen opgenomen op basis van 1-op-1 vervanging van de huidige sporthal.  

In 2020-2021 is een quickscan en een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd in samenwerking met de initiatiefgroep uit Bathmen. Daaruit bleek dat 1-op-1 vervanging niet realistisch/ wenselijk is. Op basis van de scenario’s uit het haalbaarheidsonderzoek van M3V heeft het college gekozen voor scenario 2B (basishal met multifunctionele zaal) en dit als voorstel aan de raad aangeboden. Uit de financiële analyse bleek dat voor dit scenario €11,3 miljoen (incl. BTW) nodig was. Op 16 februari 2022 heeft de raad ingestemd met de uitwerking van scenario 2B en het reserveren van de hiervoor benodigde middelen. Dit bedrag is gereserveerd in de meerjarenbegroting 2022 – 2025. Na het raadsbesluit van 16 februari 2022 is gestart met deel 1 van de verkenningsfase: de definitiefase. Voor deze fase is opdracht gegeven aan Draaijer & Partners om met een Programma van Eisen te komen.

Op 21 december 2022 heeft de raad een (voorlopig) besluit genomen over het Programma van Eisen (PvE) en om met het project over te gaan naar de ontwerpfase. Op basis van een nieuwe investeringsraming is het bedrag verhoogd naar €16,9 miljoen incl. btw. In de Voorjaarsnota zijn meerdere varianten opgenomen. De raad heeft ingestemd met variant 1, waarin een kostenbesparing van €1,7 miljoen incl. btw is voorgesteld.  

Met het raadsbesluit van 21 december 2022 is het project overgegaan naar de ontwerpfase (verkenningsfase, deel 2). Het Programma van Eisen is in samenwerking met alle betrokken partijen tot stand gekomen, waaronder de initiatiefgroep Sportvoorziening Bathmen en omwonenden. Bij het raadsbesluit heeft de raad een amendement aangenomen met de opdracht om varianten voor kostenbesparing mee te nemen in de ontwerpfase en om dit project, vanwege de forse kostenstijgingen en de risico’s, te laten vallen onder de Leidraad Grote Projecten.  

Op 12 juli 2023 is de Voorjaarsnota 2023 vastgesteld, waarmee de raad een definitief besluit heeft genomen over het Programma van Eisen en de variant (1) inclusief buitenkleedkamers en de kostenbesparing van €1,7 miljoen. De investeringsraming bij het PvE is verlaagd van €16,9 miljoen naar €15,2 miljoen (incl. btw).  

In Q2 2025 wordt conform leidraad aan de raad een besluit gevraagd om met het project door te gaan naar de realisatiefase. Dan is ook het aanbestedingsresultaat (definitieve prijs aannemer) bekend.

In Q3 is het project overgegaan van voorlopig ontwerp (VO) naar definitief/ technisch ontwerp (DO/ TO). In Q2 is het aannemersbedrijf Haafkes samen met installatiebedrijf Van Dorp geselecteerd volgens een zorgvuldig doorlopen Europese aanbestedingsprocedure. In een bouwteam werken RAU, Haafkes en constructie/ installatie adviseurs samen om te komen tot het DO/ TO. Na afronding van de DO/ TO fase wordt de definitieve prijs (aanneemsom) door de aannemer bepaald. De definitieve prijs is afhankelijk van marktwerking, bouwkosten of aanpassingen aan het gebouw of installaties (bijv. door netcongestie en externe veiligheid).  

De raad is over de stand van zaken geïnformeerd via een raadsmededeling (2024-443) en tijdens een technische sessie op 19 juni 2024. Het architectenbureau RAU, projectmanagementbureau Draaijer en de Gemeente hebben een toelichting gegeven op het voorlopig ontwerp en op de project voortgang en risico’s.

In de voorportaallijst van de begroting 2025 zijn de buitenruimte en de tijdelijke voorziening voor de buitenkleedkamers opgenomen. Omdat de locatiekeuze nog niet bekend was bij het vaststellen van het PvE, was het nog niet mogelijk om hiervoor een kostenraming op te stellen en krediet aan te vragen. De kostenraming van de terreininrichting is door een gespecialiseerd ingenieursbureau gedaan nadat de gewenste locatie bekend was. In de kostenraming zijn de kosten voor de herplant van bomenkap, de toegangspaden, de (fiets)parkeeropgave en de aanleg van de wadi meegenomen. Voor de dekking van de kosten voor de tijdelijke kleedkamers zal de komende periode worden bekeken of dit opgevangen kan worden binnen de huidige budgettaire kaders.

Uitgangspunt van het voorlopig ontwerp blijft het vastgestelde Programma van Eisen, de taakstelling en de integratie van de voetbalkantine en buitenkleedkamers van ABS in de nieuwe sporthal.  

Toelichting
Het gehele project naar realisatie van de nieuwe sporthal kent meerdere risico’s die continu aandacht vragen. Marktontwikkelingen kunnen leiden tot nieuwe kostenstijgingen en de doorlooptijd kan langer duren als gevolg van o.a. netcongestie en een langere omgevingsplanprocedure. We hebben meer tijd nodig gehad om te komen tot een voorlopig ontwerp binnen de vastgestelde investeringsraming (inclusief taakstelling van €1,7 miljoen en het meenemen van de buitenkleedkamers).  

Vanwege de netcongestie is de benodigde energieaansluiting niet beschikbaar. Er wordt vast gehouden aan het uitgangspunt van een Energie Neutraal Gebouw (ENG) en te zoeken naar een toekomstbestendige, gasloze oplossing. We gaan ervan uit dat de netcongestie op de korte termijn niet wordt opgelost. In de begroting 2025 is rekening gehouden met een extra reservering van maximaal € 0,5 miljoen voor een alternatieve oplossing.  

Daarnaast moeten we in het Omgevingsplan rekening houden met het advies van de Veiligheidsregio vanwege het veiligheidsrisico door aanwezigheid van een hoge druk gasleiding. Het gebouw valt in het zogenaamde brandaandachtsgebied waarmee extra maatregelen nodig zijn. De inwerking van het bouwteam vraagt ook aandacht en zorgt mogelijk voor vertraging en extra kosten. We zien in de praktijk dat de nieuwe ontwikkelingen leiden tot complexiteit van het project met als gevolg meer inzet van zowel interne als externe projecturen en uitloop in tijd. We besteden in het project veel aandacht aan participatie met de initiatiefgroep Sportvoorziening Bathmen en bewoners.

Behoeft aandacht

Vraagt continue aandacht vanwege fluctuerende bouwkosten, netcongestie, extra eisen voor externe veiligheid en de Omgevingswet en andere risico’s (zie onder risico's).

Behoeft aandacht

Vraagt continue aandacht vanwege fluctuerende bouwkosten en netcongestie. Daarom wordt per fase de investeringsraming geactualiseerd. De kosten voor het project blijven tot nu toe binnen de beschikbaar gestelde middelen:

• Raadsbesluit Voorjaarsnota 2023 over PvE (definitief vastgesteld) en budget van €15,2 miljoen (incl. taakstelling van €1,7 miljoen)  
• Voorbereidingskrediet Definitiefase (Verkenningsfase deel 1): de €200.000 die hiervoor uit de totaalreservering van de sportvoorziening beschikbaar is gesteld, is in 2022 volledig benut.  
• Voorbereidingskrediet Ontwerpfase (Verkenningsfase deel 2): de raad heeft €500.000 beschikbaar gesteld. Dit budget is in 2023 en 2024 besteed aan o.a. de aanbesteding en werkzaamheden van de architect en adviseurs, opdracht aan het projectmanagementbureau, aanbesteding van de aannemer en interne (project)uren. De kosten voor de ontwerpfase worden in totaal hoger, maar passen binnen het vastgestelde krediet.

Er zijn meerdere locaties onderzocht en de gekozen locatie voldoet het beste aan een optimale integratie van binnen- en buitensport op een centrale plek van het sportpark. Voor terreininrichting zijn beperkt middelen opgenomen in de investeringsraming, omdat de locatie bij de start nog niet bekend was. In Q2 2025 zullen we de raad vragen voor extra middelen voor de terreininrichting. Voor de extra kosten voor de tijdelijke buitenkleedkamers wordt de komende periode bekeken of dit opgevangen kan worden binnen de huidige budgettaire kaders. Deze kosten zijn een gevolg van de definitieve locatiekeuze en het overdragen van de ABS gebouwen (voetbalkantine en kleedkamers). De raad is hierover geïnformeerd in de Voorjaarsnota 2024, Begroting 2025, tijdens de technische sessie van 19 juni 2024, via raadsmededelingen en voortgangsrapportages.

Ja

In de meerjarenraming staat nu nog €11,5 miljoen als investering in 2024 en €3,1 miljoen in 2025 begroot. Dit moet (deels) verschoven worden naar 2025 en 2026.

Ja

Met het vaststellen van de Voorjaarsnota 2023 heeft de raad ingestemd met variant 1 waarin een kostenbesparing van €1,7 miljoen incl. btw is opgenomen op basis van een actuele investeringsraming. Op basis van de huidige marktsituatie, de resultaten van de aanbesteding en bezuinigingen (o.a. in optimalisatie m2 kleedkamers, verfijning installatiekosten en sloopkosten) kan deze besparing worden gerealiseerd. Conform raadsbesluit is hierin ook het bedrag van €287.000 excl. btw opgenomen dat door ABS wordt gecompenseerd (financieel of in natura in de vorm van zelfwerkzaamheid). Vanwege de sloop van de buitenkleedkamers zal in de sloop- en bouwfase een tijdelijke voorziening door de Gemeente moeten worden getroffen.

Ja

In het raadsvoorstel 2022 en 2023 zijn de consequenties voor de gebruikersexploitatie buiten beschouwing gelaten. Na de DO/ TO fase zijn de exploitatiekosten bekend en kunnen afspraken met ABS worden gemaakt over huur van de kantine en kleedkamers. Exploitatiekosten zijn ook afhankelijk van de keuze van installaties die nog moeten worden gemaakt i.v.m. netcongestie. De afspraken met ABS over de overdracht en de integratie van de kantine en buitenkleedkamers in de sporthal zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst.

Behoeft aandacht

Vraagt continue aandacht vanwege de fluctuerende bouwkosten en omgevingsrisico’s. Het gehele project kent meerdere risico’s. Risico’s zijn bijv. stijgende bouwkosten, suboptimale keuzes als gevolg van kostenbesparingen, bezwaren van bewoners, meerkosten en/ of bezwaren bij herinrichting van het terrein of de bomenkap. De projectrisico’s worden door het projectteam gemonitord en de risicobeheersmaatregelen worden waar nodig bijgesteld.

Een belangrijk risico is dat netcongestie kan leiden tot vertraging en hogere kosten. Enexis heeft aangegeven dat we ook op de langere termijn er niet kan worden voldaan aan de benodigde elektriciteitscapaciteit. Een alternatieve oplossing brengt extra kosten aan het gebouw en installaties met zich mee. Daarvoor is maximaal €0,5 miljoen gereserveerd in de begroting 2025.

Een ander risico is dat de aanwezigheid van een hogedruk gasleiding zal leiden tot aanpassingen aan het gebouw vanwege de eisen die de Omgevingswet stelt aan de onderbouwing/ maatregelen in het omgevingsplan. Er is advies ingewonnen in verband met het ontbreken van eensluidende jurisprudentie. Vanuit de Omgevingswet ligt de verantwoordelijkheid/ onderbouwing bij de Gemeente. Op basis van landelijk advies (Informatiepunt Leefomgeving) hebben we besloten om uit te gaan van de sportfunctie en daarmee de categorie ‘kwetsbaar’. Als gemeente vinden wij wel dat wij een zorgplicht hebben voor de basisschoolleerlingen en nemen daarom extra constructieve maatregelen.  

Behoeft aandacht

De planning wordt per fase geactualiseerd. In Q3 is de planning bijgesteld op basis van het voorlopig ontwerp en gaat uit van oplevering van de nieuwe sporthal in Q2 2026. Dit is het gevolg van netcongestie en een langere omgevingsplanprocedure. Daarnaast hebben we langer gedaan over het voorlopig ontwerp en het passend maken binnen het vastgestelde budget. In de planning is nog geen rekening gehouden met beroep en bezwaar op het ontwerp omgevingsplan.

Op koers

In elke fase vindt samenwerking plaats met de initiatiefgroep Sportvoorziening Bathmen. Daarnaast worden andere gebruikers (scholen) en bewoners uitgenodigd voor workshops of informatiebijeenkomsten. De architect legt het (schets/ voorlopig) ontwerp voor aan een projectgroep met een vertegenwoordiging van gemeente, initiatiefgroep en Sportbedrijf Deventer.  

Op 30 januari 2024 is het schetsontwerp gepresenteerd aan de bewoners van Bathmen en op 20 juni 2024 het voorlopig ontwerp tijdens bijeenkomsten op het sportpark. Via de Bathmense krant, huis-aan-huis brieven en de gemeentelijke website zijn de bewoners hierover geïnformeerd.
Voor de sportinrichting zijn bijeenkomsten georganiseerd met alle gebruikers van de nieuwe sporthal. Het bedrijf voor de sportinrichting is volgens een gezamenlijke aanbestedingsprocedure met het project Marke Zuid geselecteerd.  

In Q2 2024 heeft RAU een presentatie gegeven aan stichting Fooruit en de Planadviesraad. Zij hebben positief gereageerd op het voorlopig ontwerp en hun wensen/ adviezen kenbaar gemaakt. In Q1 2024 heeft de Bomenstichting op het sportpark een toelichting gekregen op de landschappelijke herinrichting, de voorgenomen bomenkap en compensatie/ herplant (zie boven).

In oktober 2023 is de samenwerkingsovereenkomst ondertekend tussen gemeente en ABS over de overdracht van de kantine en de buitenkleedkamers.  

Dit project hangt nauw samen met 4 andere gemeentelijke trajecten, namelijk:

• Sport- en accommodatiebeleid ‘Samen sporten maakt sterk 2021-2030’ (2022)  
• Ambitiedocument en Routekaarten Wonen & Voorzieningen (2022) en  
• Gebiedsperspectief Bathmen (2023)
• Uitvoeringsagenda Vitaal Platteland (2020)
• Onderwijshuisvesting vanwege het bewegingsonderwijs in sporthal Bathmen en het gemeentelijk eigendom van de gymzaal.